Νέα ΚΑΠ: Ποιοι αγρότες κερδίζουν, ποιοι χάνουν
Σε χειρότερη μοίρα θα βρεθούν οι παραγωγοί που είχαν κατοχυρώσει στο παρελθόν πολύ υψηλά δικαιώματα, όπως οι τομείς του ελαιολάδου, της σταφίδας και των αμπελιών
Την αποκατάσταση των διαρρηγμένων σχέσεων με τους αγρότες επιχειρεί η κυβέρνηση, κάνοντας χρήση των κοινοτικών κονδυλίων που προορίζονται για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Οι Έλληνες αγρότες θα μοιραστούν 19,5 δισ. ευρώ την περίοδο 2015-2020, με το 25% των πόρων να κατευθύνονται στα βοσκοτόπια, 47% στις αροτραίες καλλιέργειες (σιτηρά, δημητριακά) και 28% στις δενδρώδεις καλλιέργειες, οι οποίες επιδοτούνται για πρώτη φορά.
Η πρόταση της Ελλάδας για τον εθνικό φάκελο της νέας ΚΑΠ, την οποία παρουσίασε τις προηγούμενες ημέρες στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, ακολουθεί τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει δώσει η Ε.Ε., ωστόσο η μνημονιακή κυβέρνηση θα επιχειρήσει να την εκμεταλλευτεί επικοινωνιακά.
Στη βάση αυτή, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στοχεύει στους αγρότες έως 40 ετών (πολλοί από αυτούς επλήγησαν από το μνημόνιο και επέστρεψαν στα χωριά τους), καθώς τους «γλυκαίνει» με επιπλέον επιδότηση 2% έναντι του υπόλοιπου αγροτικού πληθυσμού.
-20% για τους πολλούς
Μεγάλοι χαμένοι από τη νέα ΚΑΠ είναι η πλειονότητα των αγροτών, καθώς η αξία των δικαιωμάτων τους μειώνεται κατά περίπου 20% έναντι των υφιστάμενων.
Σε χειρότερη μοίρα θα βρεθούν οι παραγωγοί που είχαν κατοχυρώσει στο παρελθόν πολύ υψηλά δικαιώματα (τσεκ), όπως οι τομείς του ελαιολάδου, της σταφίδας και των αμπελιών. Η μείωση της αξίας των δικαιωμάτων τους, σε βάθος πενταετίας θα φτάσει το 30%, στο πλαίσιο της σταδιακής σύγκλισης των δικαιωμάτων των χωρών-μελών μέχρι το 2020. Η Ελλάδα, που σήμερα έχει από τα υψηλότερα δικαιώματα, συγκαταλέγεται στους χαμένους, μαζί με Μάλτα, Ολλανδία, Βέλγιο, Ιταλία, Κύπρο, Δανία, Σλοβενία, Γερμανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο και Ιρλανδία.
Με βάση τη νέα ΚΑΠ, η χώρα χωρίζεται σε τρεις περιφέρειες, κάθε μια από τις οποίες θα εισπράττει διαφορετικό ύψος ενίσχυσης. Αυτές είναι: βοσκότοποι – καλλιεργήσιμες – δενδρώνες (και αμπελώνες).
Επίσης, για έντεκα προϊόντα οι αγρότες θα εισπράττουν επιπλέον ενίσχυση 9%. Πρόκειται για τα κτηνοτροφικά προϊόντα, τα ζαχαρότευτλα, το σκληρό σιτάρι, τα βοοειδή, τα αιγοπρόβατα, το ρύζι, τη βιομηχανική τομάτα, την παραγωγή σπόρων, τα πορτοκάλια και τα σπαράγγια. Τα προϊόντα αυτά εντάσσονται σε καθεστώς συνδεδεμένης ενίσχυσης, δηλαδή τα ποσά που θα εισπράττουν οι παραγωγοί θα συνεχίσουν να είναι ως ένα βαθμό συνδεδεμένα με τα υψηλά ιστορικά δικαιώματα που είχαν κατοχυρώσει την περίοδο 2000-2002. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν σήμερα μόνο τέσσερα προϊόντα (λάδι, βαμβάκι, γάλα, κτηνοτροφικά).
«Σπάει» η ενίσχυση
Πολιτική της νέας ΚΑΠ είναι να σταματήσει η ροή «ζεστού» χρήματος στους κατ’ ευφημισμόν αγρότες. Έτσι, από το 2015 η ενίσχυση «σπάει» σε πολλά κομμάτια και «χτίζεται» σταδιακά. Το σύνολο των Ελλήνων αγροτών, δηλαδή 700.000 άτομα, θα λαμβάνουν βασική επιδότηση, που θα είναι το 54% της συνολικής. Από εκεί και πέρα, όσοι εφαρμόζουν μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας των καλλιεργειών τους (πρασίνισμα ή greening), θα εισπράττουν ένα επιπλέον 30%. «Μπόνους» ενίσχυση 9% θα εισπράττουν όσοι ασχολούνται με προϊόντα για τα οποία οι ενισχύσεις συνεχίζουν να είναι συνδεδεμένες με τα υψηλά ιστορικά δικαιώματα της περιόδου των «παχιών αγελάδων», 2000-2002, δηλαδή τα 11 που προαναφέρθηκαν.
Αν οι παραπάνω παραγωγοί δραστηριοποιούνται σε ορεινές ή μειονεκτικές περιοχές, θα εισπράττουν επιπλέον 5% ενίσχυση, ενώ αν είναι νέοι γεωργοί, δηλαδή ηλικίας έως 40 ετών (κατηγορία στην οποία ανήκουν 17.600 γεωργοί), θα πριμοδοτούνται με ένα επιπλέον 2%. Έτσι, θα μοιραστούν και τα 2 δισ. ευρώ της άμεσης ενίσχυσης που θα εισπράξουν από το 2015 οι 700.000 αγρότες.
Ευνοούνται οι «ενεργοί»
Επί της ουσίας και όπως ήταν γνωστό, η νέα ΚΑΠ πριμοδοτεί τους «ενεργούς» αγρότες, εκείνους δηλαδή που εισπράττουν άμεσες ενισχύσεις, οι οποίες αποτελούν κατ’ ελάχιστον το 5% των συνολικών τους εσόδων από κάθε πηγή.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη νέα ΚΑΠ:
-Κανείς δε λαμβάνει ενίσχυση αν αφήνει άνω του 50% της γης ακαλλιέργητο.
-Δε λαμβάνουν ενισχύσεις οι εταιρείες που δεν έχουν κύριο στόχο τους τη γεωργία (αεροδρόμια, κάμπινγκ, ξενοδοχεία, γήπεδα κ.λπ.).
-Οι γεωργικές δραστηριότητες πρέπει να αποτελούν τουλάχιστον το 1/3 του τζίρου της εταιρείας.
-Τα φυσικά πρόσωπα πρέπει να έχουν τουλάχιστον το 5% του εξωγεωργικού τους εισοδήματος από άμεσες ενισχύσεις.
-Εξαιρούνται της εξέτασης των στοιχείων όσοι λαμβάνουν μέχρι 3.500 ευρώ ενίσχυση ανά έτος.
-Μικροί γεωργοί -περίπου 350.000 δικαιούχοι- οι οποίοι λαμβάνουν ενισχύσεις έως 1.250 ευρώ/έτος, απαλλάσσονται από πρασίνισμα και ελέγχους πολλαπλής συμμόρφωσης. Υποχρεώνονται, ωστόσο, να διατηρήσουν τις γεωργικές εκτάσεις και το χαρακτήρα τους.
Πηγή: «Εφημερίδα των Συντακτών»